Zgodnie z treścią przepisu art. 27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.
Zasadą jest, że stopa życiowa małżonków, choćby pozostających w faktycznym rozłączeniu, powinna być równa. Obowiązek alimentacyjny przewidziany w art. 27 k.r.o. powstaje przez zawarcie małżeństwa i gaśnie z chwilą jego ustania lub unieważnienia. Istnieje on niezależnie od obowiązującego małżonków ustroju majątkowego oraz pozostawania przez nich w separacji faktycznej. Orzeczenie separacji przez sąd skutkuje tym, że w/w obowiązek wygasa. W wypadku ustanowienia pomiędzy małżonkami rozdzielności w trakcie trwania ich związku małżeńskiego, małżonek nadal posiada legitymację czynną do wystąpienia ze stosownym powództwem. Ma to miejsce również wówczas kiedy strony nie posiadają wspólnych małoletnich dzieci.
Regulację przepisu art. 27 k.r.o. konkretyzuje wynikający z treści art. 23 k.r.o. obowiązek małżonków do wzajemnej pomocy i współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. Stanowi on, że obowiązki w nim przewidziane powinny obciążać każdego z małżonków odpowiednio do jego sił oraz możliwości zarobkowych i majątkowych. Zgodnie z utrwaloną praktyką orzeczniczą można dochodzić roszczeń alimentacyjnych zarówno na zaspokojenie potrzeb zbiorowych rodziny takich jak mieszkanie, światło, opłaty jak i na zaspokojenie usprawiedliwionych indywidualnych potrzeb członków rodziny. Przesłanką roszczenia jest okoliczność, iż uprawniony małżonek nie ma wystarczających źródeł dochodu na zaspokojenie swych potrzeb. Sąd Najwyższy w wytycznych w sprawach o alimenty (uchwała SN z dnia 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSN z 1998r., nr 4, poz.42) wyraził pogląd, iż zakres obowiązków wynikający z treści przepisu art. 27 k.r. i o. kształtuje zasada, w myśl której stopa życiowa małżonków, choćby pozostających w faktycznym rozłączeniu, powinna być równa. Małżeński obowiązek utrzymania rodziny nie ma na celu usunięcia niedostatku, lecz zapewnienie członkowi rodziny zaspokojenia potrzeb na podobnym poziomie.
Uprawniony do wystąpienia z w/w powództwem jest zwolniony od uiszczania opłaty od pozwu z mocy ustawy. W piśmie inicjującym postępowanie zasadne jest złożenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia na czas trwania postępowania. Przedmiotowy wniosek może być złożony również w postępowaniu rozwodowym. Wówczas pozwany, po wydaniu przez sąd postanowienia, zobowiązany jest łożyć konkretną kwotę tytułem zaspokajania potrzeb małżonka oraz wspólnych dzieci na czas trwania postępowania.