Roszczenie regresowe przysługuje osobie, która dostarczyła uprawnionemu do alimentacji środków utrzymania lub wychowania, nie będąc do tego zobowiązana albo będąc zobowiązana z tego powodu, że uzyskanie na czas świadczeń alimentacyjnych od osoby zobowiązanej w bliższej lub tej samej kolejności byłoby dla uprawnionego niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.
Roszczenie regresowe dotyczy spełnionych świadczeń alimentacyjnych, tj. tych, które zostały już dokonane. Przy ustalaniu jego wysokości należy wziąć pod uwagę możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. W sytuacji kiedy osoba świadczyła w wysokości, która nie koresponduje z możliwościami zobowiązanego, regres będzie ograniczał się jedynie do rzeczywistej możliwości uczynienia zadość swemu obowiązku przez zobowiązanego.
Dochodzenie regresu alimentacyjnego nie musi być poprzedzone wydaniem przez sąd orzeczenia określającego zakres obowiązku alimentacyjnego. W razie braku orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego, stosowanych ustaleń co do istnienia i zakresu tego obowiązku dokona sąd w procesie o zwrot spełnionych świadczeń (K. Pietrzykowski, w: Pietrzykowski, Komentarz KRO, 2018, art. 140, Nb 4). Obowiązek alimentacyjny powstaje z pomocy prawa, w drodze orzeczenia, umowy, może zostać skonkretyzowany co do wysokości.
W uchwale z 24 lutego 1978 r. ( III CZP 4/78, OSN 1978, Nr 9, poz. 151) Sąd Najwyższy uznał, że małżonkowi, który wyłącznie łożył na utrzymanie i wychowanie wspólnego dziecka, przysługuje względem współmałżonka roszczenie o zwrot odpowiedniej części poniesionych kosztów, niezależnie od tego, z jakich źródeł czerpał środki na zaspokojenie potrzeb dziecka. Roszczenie zwrotne na podstawie art. 140 KRO przysługiwać może osobie zobowiązanej do alimentacji uprawnionego w zakresie, w jakim dokonane świadczenia alimentacyjne przekraczały jej obowiązek.
Jeżeli sąd w sprawie o rozwód nie orzekł – na wniosek małżonka lub z urzędu – o obowiązku przyczynienia się do zaspokajania potrzeb rodziny przez czas trwania tego procesu, były małżonek może po orzeczeniu rozwodu dochodzić od byłego współmałżonka roszczenia przewidzianego w art. 140 k.r.o. za czas procesu.
W sytuacji kiedy m.in. wyłącznie jeden z rodziców wywiązywał się z obowiązku alimentacyjnego wobec dziecka, warto rozważyć wytoczenie powództwa na podstawie przepisu art. 140 KRO. Roszczenia regresowego nie przekreśla możliwości wytoczenia powództwa o alimenty. Przestępstwo niealimentacji stypizowane w przepisie art. 209 k.k. dot. obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową. W sytuacji kiedy obowiązek nie został skonkretyzowany, właściwym pozostaje skorzystanie z przepisu art. 140 KRO, tj. regresu alimentacyjnego.
Roszczenia regresowe przedawniają się z upływem trzech lat.