Menu Zamknij

Przedawnienie roszczeń majątkowych z umowy o dzieło pomiędzy przedsiębiorcami

Przepisy regulujące przedawnienie zostały znowelizowane ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2018.1104) . Zgodnie z treścią przepisu art. 118 k.c. – jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

Termin przedawnienia roszczenia o zapłatę wynagrodzenia za wykonanie dzieła, o jego wydanie, roszczenia z tytułu rękojmi wad dzieła, wynosi dwa lata, jest to przepis szczególny w rozumieniu przepisu art. 118 k.c. W myśl w/w przepisu dwuletni termin przedawnienia upłynie dopiero ostatniego dnia roku kalendarzowego. Jeżeli dzieło zostało wydane 3 kwietnia 2018 r., to roszczenie ulegnie przedawnieniu dopiero 31 grudnia 2020 r., nie zaś 4 kwietnia 2020 r., jak było dotychczas. W sytuacji jednak gdy przepis szczególny przewiduje krótszy termin przedawnienia (mniej niż 2 lata), nie ulega on przedłużeniu do końca roku kalendarzowego. Wówczas znajduje zastosowanie przepis art. 112 k.c., który stanowi, że termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca.

Zgodnie z treścią przepisu art. 117  § 2¹ k.c. – po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Konsument nie musi zatem podnosić zarzutu przedawnienia, jak było przed nowelizacją, sąd z urzędu rozpatrzy kwestię przedawnienia roszczenia. Wiele instytucji skupowało przedawnione wierzytelności przeciwko konsumentom, by dochodzić ich na drodze postępowania sądowego, niepodnoszenie przez konsumentów zarzutu przedawnienia, skutkowało uwzględnianiem powództw. W sytuacji gdy spór toczy się pomiędzy przedsiębiorcami, owy zarzut musi być skutecznie podniesiony, żeby sąd oddalił powództwo, sąd nie bada wówczas przedawnienia z urzędu. Przepis art. 117¹ k.c. stanowi jednak, że w wyjątkowych przypadkach sąd może, po rozważeniu interesów stron, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli wymagają tego względy słuszności. Sąd powinien w szczególności rozważyć: długość terminu przedawnienia, długość okresu od upływu terminu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia oraz charakter okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy zmieniającej, do roszczeń już istniejących, a jeszcze nie przedawnionych w dniu jej wejścia w życie (9.7.2018 r.), stosuje się przepisy kodeksu w ich nowym brzmieniu. Oznacza to, że w odniesieniu do tych roszczeń terminy wynoszące co najmniej dwa lata upływają na koniec roku kalendarzowego, zostają zatem z chwilą wejścia w życie ustawy przedłużone. (Kodeks cywilny. Komentarz pod red. prof. dr hab. Edwarda Gniewka, 2019)