Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności może nastąpić z kilku przyczyn. Wykonanie kary pozbawienia wolności w wypadku choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby uniemożliwiającej wykonywanie tej kary sąd odracza do czasu ustania przeszkody. Najczęściej jednak skazani wnoszą o odroczenie wykonania kary z uwagi na to, że natychmiastowe wykonanie kary pociąga dla ich rodziny zbyt ciężkie skutki. Może to nastąpić na okres do roku. W stosunku do skazanej kobiety ciężarnej oraz osoby skazanej samotnie sprawującej opiekę nad dzieckiem sąd może odroczyć wykonanie kary na okres do 3 lat po urodzeniu dziecka. Przy czym zaznaczyć należy, że odroczenia nie udziela się skazanym, którzy dopuścili się przestępstwa z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia, skazanym określonym w art. 64 § 1 lub 2 lub w art. 65 kodeksu karnego, a także skazanym za przestępstwa określone w art. 197-203 kodeksu karnego popełnione w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych.
Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności składa się do sądu, który wydał wyrok w pierwszej instancji. Opłata od wniosku wynosi 80 zł. W sytuacji kiedy wymierzona skazanemu kara nie przekracza jednego roku, odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności na okres co najmniej jednego roku, może skutkować warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Przeważnie sądy odraczają wykonanie kary na okres sześciu miesięcy. Istotne jest, żeby ponowny wniosek został złożony w odpowiednim czasie, tj. przed upływem sześciomiesięcznego terminu wskazanego w wydanym uprzednio postanowieniu. W sytuacji zwlekania ze złożeniem drugiego wniosku, w momencie jego rozpatrywania, skazany zostanie już osadzony w jednostce penitencjarnej. Wówczas sąd będzie procedował w przedmiocie udzielenia skazanemu przerwy w odbywaniu kary, pomimo tego, że złożono wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. W chwili procedowania przez sąd skazany będzie pozbawiony wolności, co w samo sobie skutkuje tym, że wniosek przekształca się automatycznie we wniosek o udzielenie przerwy w odbywaniu kary. Powyższe będzie miało istotne konsekwencje, bowiem tylko w sytuacji odroczenia w/w kary pozbawienia wolności na okres co najmniej jednego roku, istnieje możliwość ubiegania się o warunkowe zawieszenie jej wykonania.
Złożenie wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności nie wstrzymuje jej wykonania. W tym celu należy złożyć dodatkowy wniosek. Inicjując postępowanie wykonawcze celowym pozostaje przedłożenie dowodów, które stanowią o tym, że sytuacja rodzinna skazanego wymaga, żeby pozostawał on na wolności. Na postanowienie sądu, który nie uwzględnił wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności, przysługuje zażalenie. W sytuacji kiedy skazany m.in. narusza porządek prawny, bądź nie korzysta z odroczenia w celu, w jakim zostało ono mu udzielone, sąd może odwołać odroczenie wykonania kary. Na w/w postanowienie również przysługuje zażalenie.
W sytuacji kiedy wymierzona kara pozbawienia wolności przekracza jeden rok, zaś skazany nie wyraża woli odbycia w/w kary w całości, zasadnym pozostaje podjęcie innych kroków, o czym można przeczytać w kolejnym artykule.